AK Parti Eskişehir Milletvekili, önceki dönem Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, Beylikova’daki rezervlerin başka ülkelere devredildiği iddialarını yalanlayarak, “Eskişehir’i sadece bir maden sahası olarak görmüyoruz, Türkiye’nin teknoloji yüzyılı vizyonunun merkezlerinden birisi olarak görüyoruz. Biz kaynaklarımızı milletimiz için işletiyoruz” dedi.
Eskişehir’in Beylikova ilçesindeki Nadir Toprak Elementleri (NTE) rezervlerinin başka ülkelere devredileceği iddiaları gündem oldu. Siyasi arenada da tartışma konusu haline gelen iddialar devlet yetkilileri tarafından çok kez yalanlandı. Bugün saat 11.30’da AK Parti İl Başkanlığı binasında Milletvekili Fatih Dönmez’in başkanlığında konuyla ilgili basın açıklaması yapıldı.
“Milli maden politikası bugün artık somut sonuçlarını vermektedir”
AK Parti Eskişehir Milletvekili, önceki dönem Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, “Milli Enerji ve Maden Politikası kapsamında ülkemizin yer altı kaynaklarının ekonomiye kazandırılmasıyla alakalı uzunca bir süredir devam eden çalışmalarımız var. Bu çalışmalar da zaman zaman meyvelerini veriyor. İşte maden buluyoruz çeşitli bölgelerde. Bunları sizlerle paylaşıyoruz, Sayın Bakanımız ve Cumhurbaşkanımız paylaşıyor. Yine geçtiğimiz dönemde biliyorsunuz, Karadeniz’de Sakarya gaz sahasında büyük bir doğal gaz keşfi oldu. Aynı şekilde Gabar’da büyük bir petrol keşfi oldu. Ülkemizin muhtelif yerlerinde değerli madenlere ilişkin keşiflerimiz oldu. Bunları da kamuoyuyla şeffaf bir şekilde paylaşıyoruz. Üzüldüğümüz nokta şu; biz her paylaştığımızda maalesef Türkiye’de belli muhalif kesimler bunu itibarsızlaştırmaya dönük, hak etmediği şekilde bu projeleri karalamalara da muhatap ediyoruz. Kamuoyunu bu kapsamda en doğru şekilde bilgilendirmek için bugün burada birlikteyiz. Sayın Cumhurbaşkanımızın liderliğinde başlatılan katma değerli üretim ve milli maden politikası bugün artık somut sonuçlarını vermektedir. Bu süreçte atılan her adım, biraz önce de ifade ettiğim gibi, devletimizin ilgili kurumlarının kontrolünde, yerli mühendislik kabiliyetiyle ve şeffaf bir biçimde yürütülmektedir” şeklinde konuştu.
“Çin’deki sahadan sonra 2’nci büyük nadir toprak elementleri keşfi”
Beylikova’daki keşfin 2022 yılında açıklandığını belirten Milletvekili Dönmez, “Onun öncesinde yıllarca süren çalışmalar yapılmıştı ve o keşif, o tarihi itibariyle Çin’deki sahadan sonra 2’nci büyük nadir toprak elementleri keşfi olarak açıklanmıştı. Sahada 694 milyon ton kaynak ve yaklaşık olarak da 12,5 milyon ton nadir toprak oksidi tespit edilmişti. Bu saha, bu ölçüleri itibariyle Çin’deki Bayan Obo sahasından sonra 2’nci en büyük NTE yani nadir toprak elementleri rezervi olarak kayıtlara geçti” ifadelerini kullandı.
“Bu pilot tesis tamamen yerli mühendislik imkanlarıyla geliştirildi”
Adından da anlaşılacağı üzere bu elementlerin yeryüzünde nadiren bulunduğunu vurgulayan Milletvekili Dönmez, sözlerine şöyle devam etti:
“Bunlar yaklaşık 17 tanedir. Biz bu açıdan nasipliyiz, şanslıyız. Bunlardan 10 tanesi Beylikova’da keşfedildi. Bu çalışmalar kapsamında tam 125 bin metre sondaj yapıldı ve 59 binden fazla da numune alındı. Bunların bir kısmı analiz edilmesi için üniversitelere gönderildi, bir kısmı da MTA’nın laboratuvarlarında Ar-Ge kuruluşlarıyla birlikte tespit edilmiş oldu. Nitekim bu keşif yapılır yapılmaz hemen ardından orada bir pilot tesisi inşa ettik ve Sayın Cumhurbaşkanımızın teşrifleriyle 18 Nisan 2023 yılında da tesisin açılışını yaptık. Cumhurbaşkanımız yaptığı konuşmada, ‘Bu tesis Türkiye’yi nadir toprak elementleri üretiminde dünya ligine taşıyacak bir tesistir’ diyerek aslında projeyle ilgili vizyonunu da ortaya koymuştu. Bu pilot tesis tamamen yerli mühendislik imkanlarıyla geliştirildi. Şu anda bu tesis çalışıyor ve bin 200 ton cevher işleme kapasitesine ulaşmış durumda.”
“Endüstriyel tesis yapıldığında yıllık 570 bin ton cevher işleyecek”
Bu aşamadan sonra endüstriyel ölçekte bir üretime geçilmesi gerektiğini dile getiren AK Parti Eskişehir Milletvekili Fatih Dönmez, “Bunun çalışmalarını bakanlığımız devam ettiriyor. Bu planlanan endüstriyel tesis yapıldığında yıllık 570 bin ton cevher işleyecek ve 10 bin ton da nadir toprak oksidini işleyecek. Ayrıca bu bölgede bulunan barit, flüorit ve toryum oksit gibi elementleri de burada üretmiş olacağız. Bu tesis hayata geçtiğinde artık dünyada ilk beşe girmiş olacağız, nadir toprak elementleriyle ilgili olarak. Özellikle bazı kritik teknolojilerde kullanılan elementler, yani ham maddeler bunlara bağlı. Dünyanın her yerinde de yok maalesef. Asya’da, Çin’de bulunduğunu söyledim. Güney Amerika’da var, Ukrayna’da da duyuruldu, Afrika’da bazı ülkelerde var, Avustralya’da var. Öyle olunca da bu teknolojiye sahip ülkelerin, yani bu cevheri zenginleştiren teknoloji sahibi ülkelerin sayısı da maalesef sınırlı” diye konuştu.
“Herhangi bir kaynak devri söz konusu değildir”
Kamuoyunda gündeme gelen iddialara cevap veren Dönmez, “Özellikle son günlerde basında da yer aldı; son Amerika Birleşik Devletleri ziyaretinde ‘ABD’ye taviz verildi’ ve ‘Trump’la gizli anlaşma yapıldı’ şeklinde bir takım haberler yer aldı. Şunu ifade etmek isterim ki, Cumhurbaşkanımız da zaten kabine toplantısı sonrası yaptığı açıklamada aynen şu ifadeyi kullandı, ‘Beylikova’daki, yani Eskişehir’deki nadir toprak elementleri sahasının herhangi bir ülkeye verilmesi asla söz konusu değildir. Her kim bunu iddia ediyorsa kendi ülkesine iftira atıyor demektir.’ Ardından, ilgili Bakanımız Alparslan bey de benzer mahiyette açıklamaları yaptı. Herhangi bir kaynak devri söz konusu değildir. O saha yıllardır Eti Maden’in geliştirdiği bir sahadır. Eti Maden nasıl Kırka’da bor madenini çıkartıp işletiyorsa, inşallah Beylikova’da da kuracağı tesisle bu elementleri işletme hakkına sahip olacaktır. Yapılan görüşmeler, Sayın Bakan’ın da açıkladığı üzere, tamamen bilgi ve teknoloji geliştirme konusunda iş birliğine dönüktür. Yerli üretimi güçlendirecek, rasyonel teknoloji iş birliklerini kapsadığını ifade etmiştir” dedi.
