AK Partili Büyükşehir Belediye Meclis Üyesi Hamdi Karakuş’a çok kızgınım! Büyükşehir Belediye Meclisi’nde Büyükşehir Belediye Başkanımıza öyle bir soru sormuşlar ki…

Aslında Karakuş’un sorduğu soruda bir anormallik yok, gayet medeni ve güzel de bir soru. Yalnız bu soru öyle bir cevaba vesile olmuş ki o cevap yüzünden kaç gündür kendimize gelmekte zorlanıyoruz!

Karakuş’un Büyükşehir Belediye Meclisi’nin Haziran ayı son toplantısında Büyükerşen’e sorduğu soru şu:
“Ramazan Bayramı yaklaşıyor. İstanbul Büyükşehir Belediyesi metro, metrobüs, İETT, özel halk otobüsleri ve nostaljik tramvayda bayramda yüzde 50 indirim yapıyor. Siz Eskişehir’de halkımıza böyle bir indirim yapmayı düşünüyor musunuz?”

Bu soruya Büyükerşen’in verdiği cevap ise aynen şöyle:
“Düşünmüyoruz. Çünkü tramvaylar ve otobüsler zarar etmektedir. Biliyorsunuz 65 yaş üstü vatandaşlar ücretsiz. Örneğin tramvaylar her gün yüz bin kişi taşıyor, 65 bini bedava taşıyor. Döviz ödemeleri arttı, anapara, faiz ve taksit ödemelerini yetiştiremiyoruz. ESKİ’den para alıp kapatıyoruz, sırf hazine mahcup olmasın diye, hazine kefil olduğu için. Yörük sırtından kurban kesecek vaziyette değiliz. Keşke İstanbul gibi olsak bin kere takla atarım. Hatta bir ay bedava yaparım. Azıcık hesap kitap bildiğinizi düşünüyorum. Şöyle bir düşündüğünüzde. Bunlar popülist siyaset, tribünlere oynama olduğunu televizyonlarda izleyenler de herkes görür diye düşünüyorum. Değirmenin suyu nereden geliyor onu çok iyi etüt etmenizi tavsiye ederim!”

Büyükerşen’in bu sözleri karşısında şaşırmamak mümkün değil. Zira tramvayların para bastığını hepimiz biliyoruz. Evet, Büyükerşen ve ekibi öyle tramvay hatları yaptılar ki son yıllarda, o hatlarda tramvaylar külliyen zarar ediyor olabilir. Örneğin Çankaya-ESOGÜ, Batıkent-Çamlıca hatları. Bu hatların neden zarar ettiği de malum; çünkü tramvayı dolandırdılar da dolandırdılar. Çankaya’dan tramvayı direkt Odunpazarı’na indireceklerdi bir de baktık ESOGÜ’ye indirmişler! Çankaya ya da Çamlıca’dan tramvaya binenler 40 dakikadan önce şehir merkezine gelemeyecekse neden tramvaylara binsinler ki?

TOPLU TAŞIMADAKİ BECERİKSİZLİKLERİ VE YANLIŞLARI YOLCU KAYBETTİRDİ!
Otobüsler de zarar ediyormuş. Çamlıca-Odunpazarı arasında çalışan otobüslerin hattını, tramvay hattı hizmete girmeden önce değiştirdiler. 15-20 dakika arasında Odunpazarı’na gelebilen bir vatandaş o hat değişikliğinden sonra otobüsle 30-35 dakikada ancak Odunpazarı’nan gelebilir oldu. Böylece tramvayın Çarşı’ya getirme süresine alıştırdılar vatandaşı. O zaman da bu kurnazlığa dikkat çekmiştik. Peki, sonra ne oldu?

Çamlıca ve Çankaya’dan şehir merkezine inmek isteyenler ne otobüse ne de tramvaya bindiler; tercihleri minibüs oldu. Şu anda birçok hatta vatandaş minibüsü tercih ediyor. Çünkü Büyükşehir Belediyesi toplu taşımada sınıfta kaldı. Minibüsler son yıllarda toplu taşıma sisteminde daha çok yolcu taşıyan bir konuma oturdular. Buna da, minibüsçüleri kaldırmayı planladığını iddia eden Büyükşehir Belediye Başkanının yönetim tarzı sebep oldu.

Büyükşehir Belediyesi toplu taşımayı beceremediği için vatandaş birçok hatta otobüs ve tramvay yerine minibüsü tercih ediyor. Çünkü minibüsle şehir merkezine gelip dönmek onlar için daha avantajlı. Zaten fiyat olarak da aralarında aman aman bir fark yok. Vatandaş zamandan kazanmak, şehir turu atmadan merkeze ulaşmak için bazı hatlarda daha çoğunlukla minibüs kullanmaya başlayınca o hatlarda tramvay ve otobüsler zarar etmeye başlamış olabilir. Yani bu normal bir sonuç olur. Ama bunun suçlusu 65 yaş üstü ya da ücretsiz olarak toplu taşıma araçlarını kullananlar olamaz!

UFUKTA SEÇİM OLUNCA AYLARCA ÜCRETSİZ DE TAŞIYABİLİYORLAR!
Büyükerşen, üç günlük bayram tatilinde otobüs ve tramvay ücretlerinde yüzde 50 indirim yapmamak için kırk dereden su getiriyor. Ancak 2014 yerel seçimleri öncesinde, TCDD köprüsünün yıkılmasını fırsat bilip aylarca yolcuları ücretsiz taşıyan da kendilerinden başkası değildi. O zaman da sormuştuk kendilerine “Hani siz ücretsiz taşımaya karşıydınız, ne oldu böyle?” diye, ses seda çıkmamıştı. Ama tabi o gün kazanılması gereken bir seçim vardı!

Büyükşehir Belediyesi, bayramlarda vatandaşı indirimli ya da ücretsiz taşımayabilir. Bunu anlayışla karşılayabiliriz de. Ancak Büyükşehir Belediye Başkanının bayramda indirimli ya da ücretsiz olarak kimseyi taşımamak için böyle bir cevap vermesini anlayamıyoruz.

Çünkü hepimiz de biliyoruz ki Eskişehir’deki tramvay hatlarının önemli bir bölümünde insanlarımız balık istifi taşınıyorlar. Öyle ki yoğunluktan dolayı ancak dördüncü tramvaya binebilen birçok Eskişehirli oluyor. Tramvayın içinde ve duraklarda yaşanan rezaletlere hepimiz hemen her gün şahitlik ediyoruz.

BELEDİYE ŞİRKETLERİ ZARAR EDERKEN KİMLER KÂR EDİYOR?
Hatların büyük kısmında balık istifi yolcu taşınmasından dolayı tramvayların zarar etme ihtimali bize pek inandırıcı gelmiyor. Tramvaya binen yolcuların yüzde 65’inin ücretsiz yolcu olduğu iddiası da aynı derecede inandırıcılıktan uzak. Halk Otobüsçüleri Odası geçtiğimiz yıllarda bu konuda açıklama yapmıştı. Ücretsiz taşınan yolcuların toplam yolcu içindeki oranı olsa olsa yüzde 10 civarındadır! İki yıl kadar önce Haziran ayında otobüslerle gerçekleştirilen seyahatlerin yüzde 8’i 65 yaş üstüne aitti. Bu oranının biraz daha yükselmiş olması mümkün. Ancak otobüslere de 65 yaş ve üstünü taşıdıkları için hükümet tarafından yardım yapılmaya başlandı!

Eskişehir’de tramvayları da otobüsleri de ESTRAM işletiyor. Büyükşehir Belediye Meclisi’nde Ekim 2014’te alınan bir kararla toplu ulaşım hizmetleri ESTRAM’a 10 yıllığına devredildi. Halk otobüsleri ile 1 Ocak 2015 tarihinden geçerli olmak üzere bir sözleşme yaptı ESTRAM.

O tarihlerde ESTRAM’ın önemli ölçüde kâr ettiği dile getiriliyordu Büyükşehir Meclis üyeleri tarafından. Herhalde toplu taşıma işi belediye şirketine devredildikten sonra tramvaylar da otobüsler de zarar etmeye başladı!

Garip bir durum; bir hesap uzmanı tarafından yönetilen Eskişehir Büyükşehir Belediyesi’ne ait şirketlerin hemen tamamı zarar ediyor. Bu kadar becerikli, bu kadar mahir, bu kadar hesap uzmanı insanın bu kadar şirketi zarar ettirmesi, buna rağmen ortada doğru düzgün herhangi bir hizmetin olmaması size de garip gelmiyor mu? Belediye şirketleri sürekli zarar ederken ve Eskişehirliler de doğru düzgün bir belediyecilik hizmeti göremezken kâr edenler kimler peki? 

2eylül Gazetesi
Sezai Şen